การจดทะเบียนรับรองบุตร

           ลูกที่เกิดจากพ่อและแม่ที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกันยอมเป็นลูกที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายของพ่อ  แต่จะเป็นลูกที่ชอบด้วยกฎหมายของแม่เสมอ  ดังนั้นพ่อกับลูกจึงไม่มีหน้าที่ตามกฎหมายต่อกันเช่น  พ่อไม่มีหน้าที่ดูแลเลี้ยงดูลูก  ให้การศึกษาลูก  ไม่สามารถกำหนดที่อยู่ของลูกได้  และที่สำคัญไม่มีอำนาจปกครองลูกของตนเองได้  ส่วนลูกก็ไม่มีหน้าที่จะต้องเลี้ยงดูพ่อ  ด้วยเหตุนี้กฎหมายจึงกำหนดให้พ่อสามารถจดทะเบียนรับรองบุตรหรือร้องขอจดทะเบียนให้เด็กเป็นลูกที่ชอบด้วยกฎหมายต่อศาลได้  และลูกก็สามารถร้องขอให้พ่อจดทะเบียนรับรองบุตรต่อศาลได้เช่นกัน  บทความนี้จะขอกล่าวเฉพาะกรณีที่พ่อขอจดทะเบียนรับรองบุตรก่อน  ส่วนกรณีบุตรร้องขอให้พ่อจดทะเบียนรับรองขอยกยอดเอาไว้บทความต่อไป


การจดทะเบียนรับรองบุตรกระทำได้  2  วิธี

           
          วิธีแรกคือ  การจดทะเบียนรับรองบุตรโดยได้รับความยินยอมจากแม่ของเด็กและตัวเด็ก  พ่อสามารถไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรที่เขตหรืออำเภอที่ลูกมีภูมิลำเนา  โดยพ่อของเด็กจะต้องไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรด้วยตนเอง  กรณีที่แม่เด็กและลูกไปด้วยและยินยอมก็จะไม่มีปัญหาใดๆ  แต่กรณีที่แม่เด็กและลูกไม่ยินยอมและไม่ยอมไปด้วยเจ้าหน้าที่ก็จะต้องแจ้งการขอจดทะเบียนรับรองบุตรไปยังแม่เด็กกับลูกให้ทราบ  หากแม่เด็กและลูกคัดค้านว่าผู้ขอจดทะเบียนรับรองบุตรไม่ใช่พ่อ  หรือไม่ให้ความยินยอม  ฝ่ายพ่อจะต้องไปร้องขอรับเด็กเป็นบุตรต่อศาล  เพื่อให้ศาลมีคำพิพากษาว่าลูกเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายเสียก่อน  พ่อจึงนำคำพิพากษานั้นไปจดทะเบียนรับรองบุตรต่อเจ้าหน้าที่ได้
          เอกสารที่ใช้ในการขอจดทะเบียนรับรองบุตร
          1. บัตรประชาชนของพ่อ, แม่, ลูก (ถ้ามี)
          2. ทะเบียนบ้านพ่อ, แม่, ลูก
          3. สูติบัตรของลูก
          4. หนังสือให้ความยินยอมของแม่เด็กและลูก
          5. พยานบุคคล  2  คน
          การขอจดทะเบียนรับรองบุตรโดยความยินยอมนี้  ข้อสำคัญเด็กจะต้องสามารถให้ถ้อยคำโดยสามารถตอบคำถามของเจ้าหน้าที่ได้  มิฉะนั้นเจ้าหน้าที่จะไม่ยอมจดทะเบียนรับรองบุตรให้แต่จะให้ไปยื่นคำร้องหรือคำฟ้องขอให้เด็กเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายแทน 
          
          วิธีที่สองคือ  การจดทะเบียนรับรองบุตรโดยคำพิพากษา  พ่อจะต้องไปยื่นคำร้องหรือคำฟ้องขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้เด็กเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายต่อศาลเยาวชนและครอบครัวในเขตอำนาจศาลที่ลูกมีภูมิลำเนา  กรณีนี้ผู้เป็นพ่ออาจจะต้องแต่งตั้งทนายความเพื่อให้ช่วยดำเนินการให้  และเมื่อดำเนินการสืบพยานเสร็จสิ้นหากศาลเชื่อและเห็นว่าท่านเป็นพ่อของลูกจริง  ศาลท่านก็จะมีคำพิพากษาให้ผู้เป็นพ่อเป็นพ่อโดยชอบด้วยกฎหมายของบุตร  ต่อจากนั้นผู้เป็นพ่อก็สามารถนำคำพิพากษาไปจดทะเบียนรับรองบุตรได้  ทั้งนี้ผู้เป็นพ่อจะต้องนำ "คำพิพากษา" พร้อมด้วย "ใบสำคัญแสดงว่าคดีถึงแล้ว" ไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรกับเจ้าหน้าที่ที่เขตหรืออำเภอที่เด็กมีภูมิลำเนา